مهندسی برق و بازی شطرنج

با سلام ورود شمارا خوش آمد می گوییم این وبلاگ جهت استفاده علاقه مندان به رشته مهندسی برق وبازی زیبای شطرنج طراحی شده است

مهندسی برق و بازی شطرنج

با سلام ورود شمارا خوش آمد می گوییم این وبلاگ جهت استفاده علاقه مندان به رشته مهندسی برق وبازی زیبای شطرنج طراحی شده است

راه آسان یادگیری شطرنج






همانند بسیاری از بازیکنان درجه 2 شطرنج ، اغلب متعجب بودم که چطور می توان بهتر شد و بازیکنان بزرگ چه چیزی دارند که من ندارم . پاسخ به این سوال ها معمولا بر ضرورت تمرین وبررسی بازی تاکید دارد ولی متاسفانه این نصیحت مبهم و اغلب بی فایده است . من دقیقیا چه چیز را باید مطالعه کنم و چطور می توانم بدون تکرار دوباره همان اشتباهات تمرین کنم . ؟ آموزش رسمی اگر قادر به انجام آن باشید خوب است ولی حتی حرفه ای ها هم همیشه موافق مناسب بودن تمرین های آخر بازی برای به اتمام رساندن بازی و یا انجام بازی برق آسا برای مدیریت زمان در تنگی وقت ، نمی باشند . در این مقاله ، قصد داریم تا روش متفاوتی را ارائه کنیم . چرا به همان روشی که استادان و استاد بزرگان شطرنج فکر می کنند ، مطالعه نکنیم و سپس این دانش را برای جهت دادن به مطالعات خود مورد استفاده قرار ندهیم ؟ آنچه در ادامه متن می آید مرور کوتاه تحقیقی است که در مورد شطرنج و ادراک است که همراه با مجموعه ای از توصیه ها برای بهبود بازی صورت گرفته است .

یک فرضیه که برای سالیان متمادی هواداران زیادی دارد ، این است که بازیکنان قدرتمند شطرنج ،هوش و یا حافظه استثنائی دارند. این عقیده نزد شطرنج بازان دارای درجه بالا ( ریتینگ بالا ) کاملا مورد قبول است ولی برای مردم عادی نا امید کننده است . خوشبختانه ، دلایل نسبتا کمی وجود دارد تا این فرضییه را مورد تایید قرار دهد . در حقیقت ، اکثر پژوهشگران ارتباط ناچیزی بین میزان IQ و درجه بین المللی رسمی یافته اند . از سوی دیگر، به نظرمی رسد که بسیاری از استادبزرگان حافظه فوق العاده ای دارند . آنها بازی های بسیاری را که سال ها پیش بازی کرده اند ، حرکت به حرکت به یاد می آورند و وقتی به آنها یک وضعیت جدید را نشان می دهند ، می توانند آن را با کمترین اشتباه بر روی صفحه شطرنج دوباره بچینند . با این حال ، نکته جالب توجه در این است که انجام این شاهکار زمانی امکان پذیر است که وضعیت مورد نظر برگرفته از بازی واقعی باشد . وقتی وضعیت تصادفی است ، استاد تنها می تواند مثل یک آماتور عمل کند . به نظر نمی رسد که هوش و حافظه به تنهایی بازیکنان شطرنج شطرنج را از عادی متمایز کند .

دیگر فرضیه این است که استادان شطرنج قدرت شگفت انگیزی در تجسم دارند . و می توانند حرکات بسیاری را از قبل پیش بینی کنند تا ببیند صفحه شطرنج درادامه بازی به چه شکل در می آید . در حقیقت ، بازیکنان شطرنج وضعیت های آینده را به معنی تجسم ذهنی جزء به جزء ، تجسم نمی کنند . همانند این که تصویری از صفحه مورد نظر را در ذهن خود داشته باشد . اما قادر به محاسبه یک سری از حرکات طولانی هستند . برنامه های رایانه ای شطرنج نظیر دیپ بلو و اکنون فریتز قدرت خود را مدیون توانایی همواره رو به رشد محاسبه و تحلیل وضعیت های آینده هستند . آیا می توانیم مهارت استاد بزرگان را با توانا یی محاسبات آینده توجیه کنیم ؟ شاید تا اندازه ای ، ولی اغلب بازیکنان آماتور را به تعجب وا می دارد که چطور تعدا د کمی از استادان شطرنج در بسیاری از وضعیت ها محاسبه می کنند . د رنقل قولی منسوب به کاپابلانکا ، رتی و سایر استادان ، سوالی پرسیده شد ، چند حرکت را از قبل می توانید پیش بینی کنید ؟ و جواب تعجب برانگیز این بود که تنها یک حرکت ، حرکت صحیح را . در یک بررسی کلاسیک توسط دی گروت در دانشگاه آمستردام ، یافته ها حاکی از این بود که استادان نمی توانند نسبت به بازیکنان ضعیف عمیق تر محاسبه کنند و اغلب اندکی بیشتر واریانت ها را مورد محاسبه قرار می دهند . با این وجود ، آنها تقریبا همیشه حرکات برتر را انتخاب می کنند .
بنابراین ما چگونه توانایی قابل توجه این استادان شطرنج را توجیه کنیم ؟ حافظه آنها عالی است ولی برای وضعیت های شطرنج با معنی . آنها توانایی این را دارند تا محاسبات طولانی را در ذهن خود ( بویژه در آخر بازی ) انجام دهند ولی معمولا این کار را بیش از بازیکنان معمولی انجام نمی دهند . دیدگاه بسیاری از روانشناسان ( برای مثال چیس و سیمون ) این است که بیشترین تفاوت در مهارت های شطرنج در بازیکنان آماتور و استاد در ناحیه الگو شناسی است . درست مثل هر شخص دارای گواهینامه رانندگی که می تواند به یک « تابلوی ایست » نگاه کرده و به آسانی درک کند که این تابلو به چه معنی است ، بازیکنان شطرنج با مهارت بالا تنها نیاز دارند تا یک نگاه کوچک به وضعیت شطرنج بیاندازند تا بطور دقیق به آن دست یابند . آنها می توانند برای مثال ایده های پوزسیونی شبیه زنجیره های پیاده ای ، خانه های ضعیف و خطوط باز را همراه با احتمالات تاکتیکی شبیه چنگال اسب را ببینند . الگو های مهره ها مثل وضعیت های شاه ضعیف و حمله های رخ ، شناخته و ارزیابی شده اند وقتی بازیکنی تصمیم می گیرد چه حرکتی بهتر است .
گاهی استاد بزرگان می توانند با مدیریت سریع زمان ، در 60 ثانیه یک بازی کامل را با کمترین تاثیر در کیفیت بازیشان به اتمام رسانند. یک بررسی توسط « هربرت سیمون » در دانشگاه « کارنجی ملون» ، 9 بازی همزمان قهرمان سابق جهان گری کاسپاروف را در مقابل تیمی متشکل از استادان و استاد بزرگان در اواخر دهه 1980 و اوایل 1990 مورد بررسی قرارداد. بازی همزمان ( سیمولتانه ) آزمایش خوبی از فرضیه « الگو شناسی » را نشان می دهد چون اگرچه زمانی برای محاسبه وجود دارد ولی در حقیقت وضعیت « نگاه کن و حرکت کن » را تداعی می کند . در آن زمان ، درجه بین المللی کاسپاروف 2750 بود و درجه عملکرد او در این مسابقات به متوسط سطح 2646 رسید که حاکی از این است که حتی در تنگی شدید زمان ، کاسپاروف قادر به عملکردی در حدود فقط 100 واحد کمتر از قدرت بازی او در تورنمت های عادی بود . این دلیل خوبی است تا ثابت کند « الگو شناسی » سریع کلید موفقیت او بود .
فقدان « الگو شناسی » دلیل این است که چرا بازیکنان عادی اغلب قربانی شده و شکست های شرم آوری را متحمل می شوند . این شکست ها شرم آورند چون بازیکنان می دانند باختشان چنان آشکار است که نیازی به توضیح بعدی ندارند . آنها بسادگی از توجه به خطری که وقتی شاه پشت دیواری از پیاده هاست و رخ ها در کمینند ، غافل می مانند . در مقایسه ، بازیکن باتجربه بطور خودکار و بدون محاسبه تهدید را در این وضعیت دیده و به سادگی از آن می گریزد . استاد شطرنج این وضعیت و بسیاری از وضعیت ها را یاد گرفته و می تواند آنها را به سرعت تشخیص دهد . ایده ها و الگوهای ذخیره شده [ در حافظه ] نیز می تواند اساس محاسبات فوق العاده استادان شطرنج باشد .روانشناسان درباره اثرات مفید تقسیم بندی بر کارکرد حافظه سخن می گویند و شکی نیست که الگو های شناخته شده اطلاعات بهتر از ناشناخته ها مورد پردازش قرار می گیرند .
استاد بزرگان درباره این موضوع عقاید خودشان را دارند و اغلب حداقل به اصول مهارت شطرنج در کتاب ها و مقاله های خود اشاره ای کرده اند . در کتاب «
همانند یک استاد بزرگ فکر کنید » ، الکساندر کوتوف از « روش محاسبه » دفاع می کند و بخش قابل توجهی از کتابش را به بحث این که چطور با انتخاب و تحلیل ،حرکات انتخابی را محاسبه کنید ، می پردازد . در عوض نیمزویچ درکتاب مشهور خود « روش من » بر قضاوت پوزسیونی و الگوشناسی تاکید دارد . درکتاب « بازی ذهنی شطرنج » اثر « اندرو سولتیس » در ابتدا از کوتوف حمایت می کند. در فصل اول کتاب ، او مدعی است که شطرنج 99 درصد محاسبه است و به همین دلیل است که بازی ذهنی است . با این وجود او در ادامه پیشنهاد می کند که بیشتر انواع رایج محاسبه بین استاد بزرگان دیدن دو حرکت آتی است . حتی یک مبتدی مطلق هم می تواند دو حرکت آتی را پیش بینی کند پس حقیقتا محاسبه بخودی خود نیست . نکته در این است که چگونه یک بازیکن وضعیت را ارزیابی کرده و چه حرکتی را باید انتخاب کند .

اگر بدلیل « قدرت الگو شناسی » نباشد ، انسان هیچ گونه بختی در مقابل قدرت خیره کننده رایانه ها نخواهد داشت . رایانه ها می توانند تقریبا همیشه انسان ها را در محاسبه به شرط تعداد حرکات تحلیل شده ، شکست دهند ولی آنها همیشه نمی توانند در بازی از ما پیش افتند . بیشتر رایانه ها ماشین های پردازش گر سریالی هستند که هر عمل را در یک زمان با سرعت و بازدهی بالا انجام می دهند . اما ظاهرا شبکه اعصاب مغز انسان ، پردازش های همزمان انجام می دهد ، که می تواند از حجم عظیمی از اطلاعات فورا استخراج شود . رایانه ها از اولین روزهای پیدایش قادر به ضرب و جمع اعداد سریعتر و دقیقتر از انسان ها بودند و اکنون درحال پیشرفت به سوی شناخت چهره ها و تصاویر می باشند ، کاری که ما به آسانی می توانیم انجام دهیم . مدت های زیادی شایع بود که انسان ها باید بازی های پوزسیونی را در مقابل رایانه ها بکار گیرند و نه بازی های فوق العاده تاکتیکی که محاسبات در آن خیلی نقش دارد و این امر نشان از اهمیت قدرت ماست .

اگر « الگو شناسی دقیق و سریع » ، برتری ادراکی لازمی است که استادان را از آماتورها متمایز می کند ، آیا می توانیم این دانش را برای بهبود مهارتمان در شطرنج بکار گیریم ؟ پاسخ من « بله کیفی » است . گرچه ما باید درک کنیم که این راز موفقیت به هیچ راه سریع و آسانی برای رسیدن به مقام استادی منجر نمی شود . در حقیقت ، بعضی از روش های سنتی که مربیان شطرنج برای سالیان دراز مورد استفاده قرار می دهند را مورد تایید قرار می دهد . برای مثال ، اگر شما می خواهید درک قوی از این که چه طور سوار ها حمله و دفاع می کنند داشته باشید را گسترش دهید ، مطالعه الگو های ماتی و آخر بازی های پایه روش مناسبی است . مبتدی ها ، در مورد شروع و وسط بازی اشباع می باشند و دارای اطلاعات بیش از نیاز خود می باشند . تقسیم این وضعیت های پیچیده به جزئیات پایه آنها باعث آسانتر شدن یاد گیری می گردد . خواننده حرفه ای می تواند یک جمله را با یک نگاه درک کند ولی در ابتدا هر شخص باید حروف الفبا را یاد گیرد .

در این جا یک تمرین ساده را که می تواند به بهبود توانایی الگو شناسی کمک کند می آوریم . یک اسب را بر روی صفحه شطرنج خالی قرار داده و سعی کنید تمام خانه های مختلفی را که کنترل می کند ، تجسم کنید . توجه خود را بر خانه های مورد نظر متمرکز کنید و واقعا به صفحه برای یک یا دو دقیقه نگاه کنید . حال پیاده ها را بر روی خانه هایی که تحت حمله می باشند قرار دهید و صفحه را برای یک دقیقه دیگر مورد بررسی قرار دهید . بعد ازآن ، اسب را به خانه های مختلف برده و تمرین را تکرار کنید . این کار همچنین نشان دادن مفید اهمیت مرکز می باشد . این تمرین را می توان با سایر سوار ها و نیز ترکیب سوار ها و پیاده ها انجام داد . د ر واقع با این کار می توان به تمرین چشم برای دیدن بیشتر الگو های اساسی حرکت و حمله کمک کرد . هرچه بیشتر آن را انجام دهید بهتر است ولی بهتر است تنها چند دقیقه در روز را صرف آن کنید و تنها در هر بار با یک سوار تمرین را انجام دهید . بررسی های روانشناختی نشان داده است که طولانی کردن تمرین و استفاده از سوار های مختلف منجر به اغتشاشات ذهنی شده که برای حافظه مخرب می باشد .
روشن است که الگو های شطرنجی که در حافظه بلند مدت ذخیره شده ، نتیجه ساعت های بی شمار بازی و بررسی می باشد و جایگزینی برای این تجربه ها یافت نمی شود . می توان انتظار یک منحنی یادگیری نمونه را داشت که با پیشرفت تدریجی زمان به یک ثبات نسبی در مهارت برسیم . در روند صعودی این منحنی کتاب ها ی ترکیب می تواند بسیار مفید باشد . صد ها دیاگرام در این کتاب ها تکرار ضروری اشکال پوزسیونی و تاکتیکی مهم از بازی های واقعی را ارائه می کنند . این کتاب ها توسط مربیان شطرنج بسیار توصییه شده و می تواند مهمترین ابزار آموزش برای بازیکنان متوسطه باشند تا الگو شناسی بهتر را شناخته و یاد گیرند . من می دانم که قادرم تا در جریان چند ماه به شکل قابل توجهی درجه ( ریتینگ ) خودم را با مطالعه چندین وضعیت در هر روز بهبود بخشم . بعد از مدتی الگو های تاکتیکی مختلف در ذهن من حک شده و من فورا در جریان بازی می توانم آنها را ببینم .
امیدوارم این مقاله توانسته باشد مقدمه خوبی برای مطالعه درک و مهارت های شطرنجی باشد . اکنون بروید و آن الگو ها را تمرین کنید .

منبع :کتاب شطرنج  پدیدآورنده: ریموند کین، نانسی ک. استوارت، مینا علاء (مترجم)،

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد